Adil su fiyatlama sistemi

Su, yaşamın sürdürülebilmesi için vazgeçilmez bir kaynaktır. Ancak, su kaynaklarının sınırlı olması ve suyun dağıtım maliyetleri, adil bir su fiyatlama sisteminin oluşturulmasını zorunlu kılar. Bir şehirde adil bir su fiyatlama sistemi, suyun herkes için erişilebilir olmasını sağlarken, sürdürülebilir kullanımını da teşvik etmelidir. Düşük gelirli gruplar için içme suyunun fiyatlaması ise sosyal adaleti göz önünde bulundurarak yapılmalıdır. Peki adil bir su fiyatlama sistemi nasıl olabilir?

1. Blok Tarifeler ve Kademeli Fiyatlama:
Adil bir su fiyatlama sistemi, blok tarifeler veya kademeli fiyatlama modeli üzerine kurulabilir. Bu sistemde, su kullanım miktarına göre farklı fiyatlandırma dilimleri belirlenir. Örneğin, temel ihtiyaçları karşılamak için gerekli olan su miktarı daha düşük bir tarife ile fiyatlandırılırken, lüks tüketim için kullanılan su daha yüksek bir tarife ile fiyatlandırılır. Böylece, suyun israf edilmesi önlenirken, temel ihtiyaçların karşılanması için gerekli olan su uygun fiyatlarla sunulur.

2. Sosyal Tarifeler ve Destek Programları:
Düşük gelirli gruplar için özel tarifeler ve destek programları oluşturulabilir. Bu gruplar, gelir düzeylerine göre belirlenen indirimli tarifelerden faydalanabilirler. Sosyal yardım alan aileler, yaşlılar, engelliler ve diğer dezavantajlı gruplar için özel su tarifeleri uygulanarak, suyun erişilebilirliği artırılabilir. Bu programlar, su faturalarının belli bir kısmının kamu fonları veya belediye bütçesi tarafından sübvanse edilmesi yoluyla desteklenebilir.

3. Sabit Ücret ve Kullanım Bazlı Fiyatlandırma:
Adil bir su fiyatlama sistemi, sabit bir ücret ve kullanım bazlı fiyatlandırmayı birleştirebilir. Sabit ücret, suyun dağıtım ve altyapı maliyetlerini karşılamak için belirlenirken, kullanım bazlı fiyatlandırma, suyun miktarına göre değişen bir ücretlendirme sistemi sağlar. Bu model, suyun sürdürülebilir kullanımını teşvik ederken, temel altyapı maliyetlerinin karşılanmasına yardımcı olur.

4. Şeffaflık ve Katılımcı Yönetim:
Su fiyatlama sisteminin şeffaf ve katılımcı bir şekilde yönetilmesi önemlidir. Su tarifeleri ve fiyatlandırma politikaları, kamuoyuna açık bir şekilde duyurulmalı ve su kullanıcılarının görüş ve önerileri dikkate alınmalıdır. Su yönetimi ile ilgili karar alma süreçlerine vatandaşların katılımı sağlanarak, suyun adil ve sürdürülebilir kullanımı teşvik edilebilir.

5. Eğitim ve Farkındalık:
Su tasarrufu ve sürdürülebilir su kullanımı konusunda toplumu bilinçlendirmek, adil bir su fiyatlama sisteminin önemli bir parçasıdır. Eğitim ve farkındalık kampanyaları ile suyun değerinin anlaşılması sağlanarak, israfın önlenmesi ve suyun etkin kullanımı teşvik edilebilir.

Sonuç olarak;

Adil bir su fiyatlama sistemi, suyun herkes için erişilebilir olmasını sağlarken, sürdürülebilir kullanımını teşvik etmelidir. Düşük gelirli gruplar için suyun fiyatlandırılması, sosyal adalet ilkesine dayandırılmalı ve bu grupların suya erişimi güvence altına alınmalıdır. Bu doğrultuda, blok tarifeler, sosyal tarifeler, sabit ücret ve kullanım bazlı fiyatlandırma gibi yöntemler kullanılabilir. Şeffaf ve katılımcı bir yönetim anlayışı ile desteklenen bu sistem, suyun etkin ve adil kullanımını sağlayarak, toplumsal refahı artıracaktır. 

Hiçbir ayrım olmadan su kaynaklarının ucuza verilmesi adalete değil adaletsizliğe sebep olur. Dar gelirli vatandaşlarımız küçük evlerde az su kullanımı gerçekleştirirken, yüksek gelir düzeyine sahip olanlar daha büyük ve bahçeli evlerde oturmaktadır. Bu durumda 20bin tl kazanan bir ailenin gelirleri içerisinde 200 tl’nin tutacağı %1 gibi bir oran iken 100bin tl gelir elde eden bir birey 400 TL ödediğinde oransal olarak %0.25’e tekabül edecektir. Görüldüğü gibi mevcut sistem son 5 yıldır zengini daha çok destekleyen bir sistem haline gelmiştir. 

Ayrıca su sistemlerine yatırım yapılmaması suyu kalitesizleştirmiş dar gelirli vatandaşlarımız için sağlık sorunlarına neden olmasının yanında, damacana su kullanımına teşvik etmiştir. Eğer evlerinize almış olduğunuz hazır suların aylık bedelini hesaplarsanız asıl su faturanızın ne olduğunu daha net görebilirsiniz.

Yeni kaynaklar ve mevcut kaynakların düzgün kullanımı için teşvik, destek ve bilinçlendirme faaliyetlerinde bulunmamak şehrimize kuraklık olarak geri dönecektir.