Bin yıllık 'aşık oyunu' bir esnafın elinde yeniden hayat buldu
Editör: Karamanca
10 Temmuz 2024 - 11:02 - Güncelleme: 10 Temmuz 2024 - 11:06
Unutulmaya yüz tutmuş olan binlerce yıllık aşık oyununu, Erzincan'da esnaf genç nesillere aktarmaya çalışıyor.
UNESCO'nun maddi olmayan miraslar listesinde yer alan ve unutulmaya yüz tutmuş binlerce yıllık "aşık oyununu" Erzincanlı esnaf yeniden canlandırarak genç nesillere aktarmaya çalışıyor.
Erzincan'da Merkez çarşısı esnaflarından Hamza Karaman, binlerce yıllık tarihe sahip aşık oyununu boş zamanlarında dükkanının önünde oynayarak gençlere öğretmeye başladı.
Teknolojik aletlerin yaşantımıza girmesiyle unutulmaya yüz tutan binlerce yıllık aşık oyununu yeni nesillere aktarmak isteyen Karaman, gençlere aşık oyununu öğretip aşık kemiği atmanın ve galip gelmenin tüyolarını vererek gençlerin hem hareket etmelerini hem de sosyalleşmelerini sağlıyor.
Esnaf Hamza Karaman, "Bizim çocukluğumuzun vazgeçilmez oyunu Aşık'ı Erzincan'da arkadaşlarımızla toplanıp oynuyoruz. Bu oyun bilen için vaz geçilmez bir oyundur. Çocukluğumuzdan bu yana hep aklımızdadır bu oyun. Burada esnaf arkadaşlarımızla boş kaldığımız zamanlarda bu vazgeçilmez aşık oyununu kendi çabamızla yeni nesile bir nebze de olsa aşılamaya çalışıyoruz. Şimdiki çocuklarımız teknoloji bağımlı oldukları için, bizim oynadığımız oyunları görsünler tanısınlar diye biz bu oyunu burada yaşatmaya çalışıyoruz" diye konuştu.
Küçük yaştan itibaren aşık oyununu oynadığını söyleyen Gürbüz Araz, ise "Küçüklüğümüzde köyde oynadığımız en güzel oyundu. Şimdiki çocuklar bu aşık oyununu bilmezler. Bizde bu oyunu unutturmamak için arkadaşlarla şehir merkezinde oynayarak canlandırmaya çalışıyoruz" dedi.
"Unesco listesinde yer alıyor"
İsmini koyun, kuzu ve keçilerin arka bacaklarındaki diz ekleminde bulunan aşık kemiğinden alan aşık oyunu, Anadolu'daki misket ve bilye ile oynanan oyunun da esin kaynağı olarak biliniyor. Türk tarihinin en eski dönemlerinden bugüne kadar ulaşan "aşık" oyunu UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Listesi'nde yer alıyor.
Aşık oyunu nasıl oynanır?
Aşık, koyun veya keçinin arka bacaklarından çıkarılan dört yüzlü kemikle oynanıyor. Aşık oyununun üç ayak, daire, ompa ve han oyunu gibi dört çeşidi oynanıyor. Oyun iki veya daha fazla kişi tarafından oynanabiliyor. Aşıklar üç ayak oyununda üç ayak mesafesi olacak şekilde diziliyor. Burada oyuncu aşığı vurup üç ayak mesafesinden daha fazla uzağa çıkartıyor. Han oyununda aşıklar dairenin içerisine atılıyor ve han denilen aşık son olarak vurulup daireden çıkartılıyor. Ompa oyununda iki daire çiziliyor.
Bu dairelerden birinde aşık yatay diğerinde ise dik bir şekilde yerleştiriliyor. Yatay aşıkları daireden çıkaran oyuncu dik yerleştirilen aşığı daireden çıkarırsa oyunun galibi oluyor ve bütün aşıkları alıyor. Daire oyunun da ise aşıklar çizilen dairenin tam ortasına gelecek şekilde diziliyor. En fazla aşığı vurarak daire dışına çıkaran oyuncu oyunun galibi oluyor.
UNESCO'nun maddi olmayan miraslar listesinde yer alan ve unutulmaya yüz tutmuş binlerce yıllık "aşık oyununu" Erzincanlı esnaf yeniden canlandırarak genç nesillere aktarmaya çalışıyor.
Erzincan'da Merkez çarşısı esnaflarından Hamza Karaman, binlerce yıllık tarihe sahip aşık oyununu boş zamanlarında dükkanının önünde oynayarak gençlere öğretmeye başladı.
Teknolojik aletlerin yaşantımıza girmesiyle unutulmaya yüz tutan binlerce yıllık aşık oyununu yeni nesillere aktarmak isteyen Karaman, gençlere aşık oyununu öğretip aşık kemiği atmanın ve galip gelmenin tüyolarını vererek gençlerin hem hareket etmelerini hem de sosyalleşmelerini sağlıyor.
Esnaf Hamza Karaman, "Bizim çocukluğumuzun vazgeçilmez oyunu Aşık'ı Erzincan'da arkadaşlarımızla toplanıp oynuyoruz. Bu oyun bilen için vaz geçilmez bir oyundur. Çocukluğumuzdan bu yana hep aklımızdadır bu oyun. Burada esnaf arkadaşlarımızla boş kaldığımız zamanlarda bu vazgeçilmez aşık oyununu kendi çabamızla yeni nesile bir nebze de olsa aşılamaya çalışıyoruz. Şimdiki çocuklarımız teknoloji bağımlı oldukları için, bizim oynadığımız oyunları görsünler tanısınlar diye biz bu oyunu burada yaşatmaya çalışıyoruz" diye konuştu.
Küçük yaştan itibaren aşık oyununu oynadığını söyleyen Gürbüz Araz, ise "Küçüklüğümüzde köyde oynadığımız en güzel oyundu. Şimdiki çocuklar bu aşık oyununu bilmezler. Bizde bu oyunu unutturmamak için arkadaşlarla şehir merkezinde oynayarak canlandırmaya çalışıyoruz" dedi.
"Unesco listesinde yer alıyor"
İsmini koyun, kuzu ve keçilerin arka bacaklarındaki diz ekleminde bulunan aşık kemiğinden alan aşık oyunu, Anadolu'daki misket ve bilye ile oynanan oyunun da esin kaynağı olarak biliniyor. Türk tarihinin en eski dönemlerinden bugüne kadar ulaşan "aşık" oyunu UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Listesi'nde yer alıyor.
Aşık oyunu nasıl oynanır?
Aşık, koyun veya keçinin arka bacaklarından çıkarılan dört yüzlü kemikle oynanıyor. Aşık oyununun üç ayak, daire, ompa ve han oyunu gibi dört çeşidi oynanıyor. Oyun iki veya daha fazla kişi tarafından oynanabiliyor. Aşıklar üç ayak oyununda üç ayak mesafesi olacak şekilde diziliyor. Burada oyuncu aşığı vurup üç ayak mesafesinden daha fazla uzağa çıkartıyor. Han oyununda aşıklar dairenin içerisine atılıyor ve han denilen aşık son olarak vurulup daireden çıkartılıyor. Ompa oyununda iki daire çiziliyor.
Bu dairelerden birinde aşık yatay diğerinde ise dik bir şekilde yerleştiriliyor. Yatay aşıkları daireden çıkaran oyuncu dik yerleştirilen aşığı daireden çıkarırsa oyunun galibi oluyor ve bütün aşıkları alıyor. Daire oyunun da ise aşıklar çizilen dairenin tam ortasına gelecek şekilde diziliyor. En fazla aşığı vurarak daire dışına çıkaran oyuncu oyunun galibi oluyor.
YORUMLAR