Evsiz kimse kalmayana kadar konut kooperatifçiliği
Konut kooperatifçiliği, tarihin derinliklerinden gelen bir dayanışma geleneğidir ve bireylerin ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla güçlerini birleştirmelerine dayanır. 1844 yılında İngiltere'nin Rochdale kasabasında başlayan modern kooperatif hareketi, hızla dünya genelinde yayılmış ve konut sorunlarının çözümünde önemli bir rol oynamıştır.
Bugün, dünya genelinde farklı modellerde faaliyet gösteren konut kooperatifleri, İsveç'ten Kanada'ya kadar birçok ülkede başarıyla uygulanmaktadır. Mesela Toronto'da, Co-op Housing Federation of Toronto (CHFT) tarafından yürütülen projeler sayesinde, yaklaşık 80.000 kişi konut kooperatifleri aracılığıyla barınma imkânı bulmaktadır. Özellikle dar gelirli ailelere yönelik bu projeler, sosyal entegrasyonu ve topluluk dayanışmasını artırmaktadır. 1920'lerden bu yana, Viyana Belediyesi tarafından desteklenen konut kooperatifleri, binlerce aileye uygun fiyatlı ve kaliteli konutlar sunmaktadır. Bu kooperatifler, sosyal konut anlayışı çerçevesinde, topluluk yaşamını destekleyen ortak alanlar ve sosyal hizmetler de sunmaktadır.
Türkiye'de konut kooperatifçiliği, özellikle 1960'lardan itibaren önemli gelişmeler göstermiştir. 2023 yılı itibariyle yaklaşık 15.000 aktif kooperatif, 500.000 kişiye barınma imkânı sunmaktadır. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde konut kooperatifleri, dar gelirli aileler için uygun fiyatlı ve kaliteli konutlar sağlamaktadır.
Karaman’da da konut kooperatifçiliği, dar gelirli vatandaşların barınma sorununa çözüm sunma potansiyeline sahiptir. Karaman Belediyesi, kapsamlı bir ihtiyaç analizi yaparak kooperatiflerin kurulmasını teşvik edebilir. Karaman’da nüfusun yaklaşık %30’u ev sahibi değildir ve bu grup genellikle düşük gelir grubuna mensuptur. Kooperatifçilik kavramını rant olarak gören ve göstermeye çalışan kişiler toplumda var olan adaletsizlikten memnun olan ve bu şekilde kalmasından yana lobi oluşturan bireyler ve çıkar gruplarıdır. Belediye mülkiyetindeki arsaların %10'unu kooperatiflere tahsis ederek, uygun fiyatlı arsalar sağlayabilir ve düşük faizli krediler sunarak finansman desteği verebilir. Ayrıca, kooperatif üyelerine yönelik eğitim ve bilgilendirme programları düzenleyerek, üyelerin bilinçli ve etkin hareket etmelerini sağlayabilir.
Belediye, inşaat sürecinde altyapı hizmetlerini hızlı ve etkili bir şekilde sağlayarak projelerin başarılı tamamlanmasına yardımcı olabilir. Su, elektrik, yol ve kanalizasyon gibi temel hizmetlerin sağlanması, kooperatif projelerinin başarılı olmasında kritik rol oynar. Karaman Belediyesi'nin sağlayacağı yasal, teknik ve finansal destekler, kooperatiflerin sürdürülebilirliğini ve başarısını artıracaktır.
Belediyenin öncülüğünde kurulacak bir konut yapı kooperatifi kar amacı gütmeyeceği ve arsa maliyetine katlanmayacağı için konut maliyetleri en az %40 oranında daha uygun bir şekilde inşa edilecektir. Yani bugün 1 milyon TL olan bir konut kooperatifçilik aracılığıyla 600 bin TL’ye ihtiyaç sahipleriyle buluşacaktır.
Konut kooperatifçiliği, sadece barınma sorununu çözmekle kalmaz, aynı zamanda toplumsal dayanışmayı ve sosyal entegrasyonu güçlendirir. Karaman’da uygulanacak bu dayanışma modeli, daha adil ve eşitlikçi bir toplumun inşasına katkı sağlayacaktır. Belediye ve diğer kamu kurumlarının desteğiyle Karaman'da konut kooperatifçiliği, binlerce ailenin barınma sorununu çözebilir ve onlara daha iyi bir gelecek sunabilir.