Yerin metrelerce altındaki karların arasında bekletiyorlar
Karaman'da köylüler yerin metrelerce altındaki içi karla dolu obruğa, başta peynir olmak üzere yoğurt ve tereyağlarını koyuyorlar.
Obruğa önceden ip sarkıtarak şimdi ise yaptırdıkları demir asansörle inen köylüler, yemek için motorlu testereyle kar keserek evlerine götürüyor. Karaman’da köylüler tarafından olgunlaşması için yerin 39 metre altında bulunan kar obruğuna konan peynirler 5 ay boyunca burada bekletiliyor.
Karaman’ın Ayrancı ilçesine bağlı Berendi köyü sınırları içerisinde yer alan 2 bin 400 rakımlı Alımpınarı yaylasındaki kar obruğu köylülere doğal soğuk hava deposu görevi görüyor. Köylüler, kuzu ve oğlak derisine bastıkları peyniri 400 metrekare büyüklüğündeki kar obruğuna getirerek koyuyor.
“Peynir, lezzetini karın soğuğundan ve neminden alıyor”
Obruğun kullanımının yıllar öncesine dayandığını belirten Karaman Dernekler Federasyonu Genel Sekreteri Mustafa Özkurt, ‘’Toros dağlarının eteğindeki Berendi köyü sınırları içerisinde bulunan bu kar obruğu herkesin ilgisini ve dikkatini çekmektedir. Daha önceleri bu kar obruğuna köylülerimiz iple inip ve çıkardı” dedi. Özkurt, obruğun içindeki soğukluğun yazın - 3 derece, kışın ise -15 dereceye kadar yükseldiğini söyleyerek, “2 bin 400 rakımlı olan bir yerde 39 metre derinliğe iniyoruz. 400 metrekare olan obrukta, şuan 40 ton peynir var. Buraya 100 tona kadar peynir koyulabilir. Ancak raf sayısı arttıkça bu kapasite 250 tona kadar çıkabilir. Burası soğukluğunu ve nemini tamamen kardan alıyor. Köylülerimiz kendi ürettikleri peynirleri yaz aylarında buraya getirip koyuyor ve kışa doğru tekrar çıkarıyor. Bu süre zarfında beyaz renkte obruğa giren tulumlar içerideki bakteri yapısı nedeniyle kızıl renge dönüşmüş olarak çıkar. Buraya kışın yağan kar, hiç erimiyor. Her yıl yağan karın üzerine yenisi ekleniyor. Normalde kilosu 35 liradan satılan peynir, buraya konunca kilosu 135 liradan satılıyor” diye konuştu.
“Kooperatif kurduktan sonra süt sağımı arttı”
Civar köylerle birlikte Berendi köyünde 50 bine yakın küçükbaş hayvan olduğunu belirten Obruk Süt Ürünleri Kooperatifi Başkanı Erdoğan Sağkaya, ‘’2 bin 400 rakımlı yaylalarda yayılan koyunlarımızdan elde ettiğimiz sütleri deri tuluma basarak bu kar obruğumuza koymaktayız “dedi.
Obruğu diğer obruklardan farklı kılan özelliğin kar olduğunu söyleyen Sağkaya, “Obruk içinde bulunan kar, peynirlerimize hem tadını vermektedir, hem de koruyarak muhafaza etmektedir. Geçmiş yıllarda köyümüzde bu kadar koyun olmasına rağmen süt sağımı yok denecek kadar azdı. Kooperatif kurduktan sonra bu yıl 10 tona yakın süt sağımı yapıldı. Gelecek yıl bu rakam 50 tona kadar çıkacaktır. Buda ülke ekonomisine ciddi anlamda bir katkı sağlamış olacaktır” diye konuştu.
“Köylüler, misafirleri için motorlu testereyle kar kesip götürüyor”
Yörede kış aylarında tatlı niyetine tüketilen karlı pekmez, Temmuz sıcağında serinlemek isteyen köylülerin imdadına yetişiyor. Özel araçları ile yayladaki obruğa gelen bazı köylüler hem kendileri için hem de misafirlerine ikram etmek için kar götürüyor. Obruğun içine inen vatandaşlar burada motorlu testereyle kar kütlesinden kar kesiyor. İnmesi ve çıkması tehlikeli olan obruğa peynirlerin rahat koyulup alına bilmesi için kooperatif tarafından asansör yaptırılıyor. Ünü her geçen gün yayılan obruğa talep arttığından ilave raf yapımları da devam ediyor.