Karamanlı Hekim'in eseri Türkçe'ye çevirildi

Tıp alanında Anadolu'dan çıkan en büyük Türk doktoru Karamanlı Beşir Çelebi'nin, nebati, madeni ve hayvani bütün şifa kaynaklarını içeren en büyük eseri olan Mecmûatü'l-fevâid adlı eseri günümüz Türkçesine çevrildi.

Beş yıl öncesine kadar hiçbir kaynakta adından söz edilmeyen eser, 1880’li yıllarda Mısır’ı boşaltmak zorunda kalan Fransız General Meneo tarafından götürülerek Paris Milli Kütüphanesine kondu.

Büyük boy, 564 sayfa, orijinali Osmanlıca ve Arapça olup şifa dünyasını; bitkiler, canlılar ve madenler olarak üç kategoride ele alır. Binlerce madde halinde ansiklopedik olarak üç alandaki şifa kaynaklarının zararlarını, faydalarını ve güçlerini anlatır. Binlerce reçete ve terkip içerir.

Kitabı ünlü hekim Karamanlı Beşir Çelebi kaleme almış ve 1435 – 1445 yıllarında tamamlayarak Karamanoğlu 2. İbrahim Beye ithaf etmiştir.

Doktorun ve kitabın namını Konya seferleri sırasında duyan Sultan Fatih, halasının kocası olan eniştesi Karaman beyi İbrahim beyden hekimi Edirne’ye göndermesini istemiştir. İstek üzerine, Beşir Çelebi fetihten önce başkent olan Edirne’ye gelerek Fatih’in özel doktorları arasına girmiştir.

Şu anda tashih ve baskıya hazırlık aşamasında olan eseri Karamanlı hemşerimiz mütercim, Asya İslam Ülkeleri Dilleri ve Arşiv Uzmanı Mükremin Kızılca günümüz Türkçesine tercüme etmiştir.

Yazar Mükremin Kızılca şu ifadelere yer verdi:

''Mecmûatü’l-fevâid’in Paris Mili Kütüphanesi Elyazmaları Bölümündeki ana nüshanın mikrofilmini, bir yıl önce bana, Ankara’da ikamet eden Prof. Dr. İbrahim Ceylan ve Prof. Dr. Tahsin Kesici hocalarım, dört sayfalık 141 varak 564 sayfa halinde tercüme edilmek üzere havale ettiler.

Aralık 2021 itibarıyla tercümesini Allaha cc sonsuz şükürler olsun, tamamladım. Şimdi önümüzdeki süreçte, alanında uzman bir ekip tarafından tashihini yapacağız inşallah!

Necip Türk Milletine, tıp dünyasına ve insanlığa armağan olsun!''